"To Φραγκιό", του Μπάμπη Δερμιτζάκη

"Tο Φραγκιό" του Μπάμπη Δερμιτζάκη, εκδόσεις ΑλΔΕ

Μόλις ολοκλήρωσα το βιβλίο του Μπάμπη Δερμιτζάκη, «Το Φραγκιό» και ειλικρινά ένιωσα την ανάγκη να γράψω αυτά τα λίγα για την πολύ αξιόλογη δουλειά του συγγραφέα, όχι μόνο ως ανταπόδοση της δικής του ευγενικής δραστηριότητας- να γράφει, δηλαδή, για όλους εμάς με γενναιοδωρία ψυχής- αλλά γιατί, κλείνοντας το βιβλίο του ένιωσα τόση συγκίνηση και ευφορία που είχα την ανάγκη να διοχετεύσω όλα αυτά τα συναισθήματα σε ένα γραπτό κείμενο.

Οι ιστορίες του Μπάμπη Δερμιτζάκη, σε πρώτο επίπεδο, είναι μικρές ιστορίες καθημερινών ανθρώπων που γνώρισε στο διάβα της ζωής του, κυρίως ενώ βρισκόταν στην πατρίδα του την Κρήτη σε νεαρότερη ηλικία. Φίλοι, γνωστοί από τα παλιά ή απλοί συντοπίτες αποτελούν την πρώτη ύλη, για να ξεδιπλώσει τις αφηγήσεις του. Είναι όμως μια πρώτη ύλη που, παρά τη φαινομενική της απλότητα, είναι ζυμωμένη με ουσιαστικότερα συστατικά και κατορθώνει να μετατρέψει τα πρόσωπα που περιγράφει σε ψυχολογικά πορτραίτα, δίνοντας τους μια διάσταση, σχεδόν μυθική, εξωπραγματκή και αέρινη που συναρπάζει και συγκινεί τον αναγνώστη. Για να το πετύχει αυτό, επιστρατεύει δυο βασικά στοιχεία: τον ρεαλισμό και τη φαντασία και μάλιστα σε ισόποσες δόσεις. Τόσο πετυχημένος και ισορροπημένος είναι αυτός ο συνδυασμός, που ο αναγνώστης αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, ανάμεσα στο φαντασιακό και το πραγματικό.

Υιοθετώντας τη θέση του παρατηρητή -παρότι συχνά εμπλέκεται και ο ίδιος στις ιστορίες- με αρκετές, θα έλεγα, παρεκβάσεις, που κάθε άλλο παρά αποπροσανατολιστικές είναι, μας δίνει μια σφαιρική εικόνα των ηρώων αυτών, που ο καθένας τους άφησε κάποτε το αχνάρι του στη μνήμη και στην καρδιά του. Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να μας εισαγάγει στον κόσμο τους και να μας εντάξει σε αυτόν αβίαστα. Έτσι ο αναγνώστης νιώθει πως βρίσκεται εκεί, ανάμεσα στους ανθρώπους που περιγράφει, ακολουθεί την νεκροπομπή της μάνας ή βλέπει το κάτωχρο πρόσωπο του αυτόχειρα νεαρού και θύματος μιας ατελέσφορης αγάπης, ακούει την απεραντολογία του φλύαρου «Φραγκιού», σαν να ήταν απόσταγμα της σοφίας του κόσμου, όπως λεει κι ο συγγραφέας.

Παρά το γλυκόπικρο χιούμορ που κυριαρχεί σε όλες τις ιστορίες, το βιβλίο του Μ. Δ. είναι ένα στοχαστικό βιβλίο, ελεγειακό, θα έλεγα, ένα βιβλίο για την ανθρώπινη αστοχασιά, το ανεκπλήρωτο του έρωτα, το θάνατο αλλά και το αβάσταχτο βάρος του να ζει κανείς με στόχο την ευτυχία. Με απλά λόγια είναι μια ενδοσκόπηση της ανθρώπινης ψυχής, που περιπλανιέται συνεχώς, για να πετύχει αυτό που της έχουν υπαγορεύσει : την κατάκτηση του έρωτα, της ομορφιάς, της συμφιλίωσης με την απώλεια και το θάνατο. Όχι, δε θα προδώσω περισσότερα για τις ιστορίες του φίλου μου Μπάμπη, ούτε τους υπόλοιπους ήρωές του, θα αφήσω σε σας να τους ανακαλύψετε, γιατί στα αλήθεια αξίζει τον κόπο να διερευνήσετε μόνοι σας τον αφηγηματικό του κόσμο. Συγχαρητήρια, Μπάμπη! Να γράφεις πιο τακτικά!