Για τις Χάρτινες Ζωές, του Μπάμπη Δερμιτζάκη

Ο Μπάμπης Δερμιτζάκης βιβλιοκριτικός και συγγραφέας, όπως πάντα διεισδυτικός, έγραψε για τις "Χάρτινες Ζωές" στο "Λέξημα". Τον ευχαριστώ θερμά.

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από την κριτική του ανάλυση:

"Πριν ξεκινήσω να γράφω για τις «Χάρτινες ζωές», το τελευταίο έργο της Πέρσας Κουμούτση, διάβασα τις βιβλιοκριτικές που έγραψα για τα δυο προηγούμενα έργα της, το «Δυτικά του Νείλου» και το «Καφέ Κλεμέντε». Ξέρω ότι τα περισσότερα βιβλία όλων των συγγραφέων είναι «παραλλαγές πάνω σε ένα θέμα». Και το θέμα της Κουμούτση είναι ο έρωτας, στις κορυφώσεις του αλλά και στις ματαιώσεις του, δοσμένος από μια γυναικεία οπτική. Δεν έχει το παρηγορητικό happy end των ροζ ερωτικών μυθιστορημάτων, αλλά τις σκληρές διαψεύσεις που βλέπουμε στην πραγματική ζωή. Αν μας επιτρέπεται ο χαρακτηρισμός, θα λέγαμε ότι τα μυθιστορήματα της Κουμούτση είναι «ρεαλιστικά ερωτικά μυθιστορήματα», μυθιστορήματα όπου ο ρομαντισμός του έρωτα ματαιώνεται διαρκώς από τον ρεαλισμό της πραγματικής ζωής.

Η Κουμούτση, προκειμένου να δώσει ένα μεγάλο αριθμό από τις πιθανές καταστάσεις που μπορούν να βιωθούν σε έναν έρωτα, καταφεύγει σε μια επινόηση, που δεν είναι ακριβώς πρωτότυπη, αλλά τη χειρίζεται πρωτότυπα: παρουσιάζει ένα οικογενειακό δένδρο, μια γιαγιά, μια μητέρα και μια κόρη, και αφηγείται τους έρωτες και τις απογοητεύσεις που παρουσιάστηκαν στη ζωή τους....

....Η αφήγηση των γεγονότων στη χρονολογική τους σειρά δίνει μια ευκρίνεια στην πρόσληψη. Όμως ο συγγραφέας μπορεί να μην αφηγηθεί τα γεγονότα με τη χρονική τους αλληλουχία, αλλά με τη σειρά με την οποία θα αποκαλυπτόταν καλύτερα το νόημά τους, ή που θα προκαλούσε μεγαλύτερο αναγνωστικό ενδιαφέρον. Η ασάφεια εμφιλοχωρεί όμως σαν ρίσκο. Η Πέρσα αφηγείται τις μεγάλες σειρές των επεισοδίων στη χρονολογική τους σειρά: Μαριάνθη, Βικτώρια, Ανθή. Όμως κάθε σειρά στα γεγονότα που την απαρτίζουν έχει τους δικούς της αναχρονισμούς, το δικό της θρυμματισμό της ευθύγραμμης αφήγησης, χωρίς όμως να δημιουργείται ασάφεια πουθενά.
Θα κλείσω την παρουσίαση αυτή παραθέτοντας ένα απόσπασμα από την βιβλιοκριτική μας για το «Δυτικά του Νείλου», αλλάζοντας μόνο στον πληθυντικό: «Η διεισδυτικότητα στις πιο λεπτές αποχρώσεις της ψυχολογικής διάθεσης των ηρωίδων της μαζί με την αφηγηματική της άνεση αναδεικνύουν την Κουμούτση σαν μια από τις πιο αξιόλογες γυναικείες φωνές της λογοτεχνίας μας."